Anabin là gì? Vai trò của nó khi chuyển đổi bằng cấp Đức?
Để làm việc hoặc du học tại Đức, công nhận trình độ học vấn (bằng cấp, chứng chỉ) là bước quan trọng. Theo Cơ quan Di Trú Đức tại Việt Nam, bạn có thể tra cứu xem “bằng tốt nghiệp đại học của quý vị có được công nhận tại Đức không” trong cơ sở dữ liệu ANABIN. Nếu “bằng tốt nghiệp hoặc trường đại học của quý vị không có trong ANABIN, quý vị phải làm thủ tục công nhận bằng tại Cơ quan Trung ương về Giáo dục nước ngoài (ZAB)”. ANABIN vì thế là công cụ không thể thiếu để biết trước giá trị bằng cấp của mình tại Đức.
Anabin là gì? Chức năng của Anabin?
Anabin (tên đầy đủ tiếng Đức là “Ausländische Bildungsnachweise“) là cổng thông tin chính thức của CHLB Đức về công nhận bằng cấp nước ngoài. Nó do Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục các bang (KMK) phối hợp quản lý, còn Trung tâm Giáo dục nước ngoài (ZAB – Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen) chịu trách nhiệm thu thập và cập nhật dữ liệu. Cổng thông tin này cung cấp “thông tin về việc đánh giá các văn bằng giáo dục nước ngoài” kể từ năm 1997
Cụ thể, Anabin phân loại các trường đại học và chương trình đào tạo ngoại quốc theo tiêu chí của Đức, giúp các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và cá nhân xếp bằng nước ngoài vào hệ thống giáo dục Đức
Tóm lại, Anabin là cơ sở dữ liệu chính thức của Bộ Giáo dục Đức, nơi lưu trữ đánh giá về mức độ tương đương của trường và bằng cấp nước ngoài. Nó giúp người có học vấn nước ngoài biết được trình độ của mình được công nhận ở bậc nào trong hệ thống Đức. Nhờ Anabin, chúng ta biết được liệu bằng tốt nghiệp tại Việt Nam có “được Đức công nhận hoàn toàn tương đương” (H+), chỉ “có thể công nhận một phần” (H+/-) hay “không được công nhận” (H-)
Vai trò của Anabin trong công nhận bằng cấp tại Đức:
Anabin đóng vai trò góp phần định hướng và rút ngắn thủ tục công nhận bằng cấp ở Đức. Khi chuẩn bị hồ sơ xin visa hoặc lao động có chuyên môn cao, điều đầu tiên bạn nên làm là kiểm tra ANABIN xem trường và bằng cấp của mình được xếp loại ra sao.Với kết quả tra cứu:
- H+ (được công nhận): Có nghĩa trường đại học hoặc bằng cấp của bạn đủ điều kiện tương đương với tiêu chuẩn của Đức. Khi đó bạn có thể sử dụng bằng để xin việc hoặc học tiếp mà không phải làm thủ tục công nhận bổ sung
- H+/- (có điều kiện): Trường đại học của bạn chỉ được công nhận trong một số chuyên ngành. Bạn cần kiểm tra kỹ từng ngành đào tạo và có thể phải bổ sung bằng cấp phụ hoặc học thêm để được công nhận đầy đủ
- H- (không công nhận): Trường hoặc bằng cấp của bạn chưa được công nhận tại Đức. Trong trường hợp này, bạn sẽ không thể sử dụng bằng đó để xin việc hoặc xin visa có điều kiện tại Đức mà không qua quá trình chuyển đổi bằng cấp
Cụ thể, Bộ Ngoại giao Đức hướng dẫn rằng bằng cấp của bạn sẽ được công nhận nếu cả hai điều kiện sau được thoả mãn: (1) Trường đại học có Status H+ trên ANABIN; và (2) Bằng cấp cụ thể của bạn được liệt kê và có đánh giá “entspricht” (tương đương) hoặc “gleichwertig” (bằng cấp Đức) trên hệ thống.
Ngược lại, nếu không tìm thấy thông tin về trường hoặc bằng của bạn, bạn cần nộp hồ sơ công nhận bằng cấp tại ZAB (thủ tục “Zeugnisbewertung”) để được xác định chính thức.
Hướng dẫn tra cứu thông tin trên Anabin:
Anabin hiện có hai phần chính liên quan đến bằng cấp nước ngoài: Institutionen (tra cứu theo tên cơ sở đào tạo) và Hochschulabschlüsse (tra cứu theo loại bằng).
Để kiểm tra Institutionen (tra cứu theo tên trường/cơ sở đào tạo), hãy làm như sau :
- Truy cập website ANABIN: Mở trình duyệt và vào địa chỉ https://anabin.kmk.org/db/institutionen. Giao diện trang chủ thường ở tiếng Đức; bạn có thể dùng tính năng dịch của trình duyệt (Google Dịch) để chuyển sang tiếng Anh hoặc tiếng Việt giúp dễ theo dõi
- Tra cứu trường đại học (Institutionen): Chọn mục “Institutionen” (Cơ sở đào tạo) trên menu bên trái. Nếu cần, chuyển sang tab “Suchen” để bắt đầu tìm kiếm.
- Chọn quốc gia (ví dụ “Viet Nam”) và thành phố tương ứng. Sau đó nhập tên trường (bằng tiếng Anh hoặc tiếng Đức). Ví dụ, nhập “Hanoi University of Science and Technology” để tìm Trường ĐHBK Hà Nội
- Nhấn nút “Suchen” (Tìm kiếm). Hệ thống sẽ liệt kê các trường phù hợp dưới màn hình, kèm cột “Status”.
- Xem cột Status của trường bạn tìm được: nếu hiển thị H+, trường được công nhận ở Đức; H- nghĩa không được công nhận; H+/- nghĩa kết quả không rõ ràng, tùy ngành (xem mô tả phía dưới)
- Để xem chi tiết, click tên trường và nhấn biểu tượng in (máy in) nếu muốn lưu trang thông tin. Kết quả này bạn nên in ra nộp kèm hồ sơ
Để tra cứu bằng cấp (Hochschulabschlüsse), hãy làm như sau :
Truy cập website ANABIN: Mở trình duyệt và vào địa chỉ https://anabin.kmk.org/db/hochschulabschluesse. Giao diện trang chủ thường ở tiếng Đức; bạn có thể dùng tính năng dịch của trình duyệt (Google Dịch) để chuyển sang tiếng Anh hoặc tiếng Việt giúp dễ theo dõi
Chọn quốc gia Việt Nam và trường đại học (nếu cần). Nhập hoặc chọn ngành học tương ứng với bằng của bạn. Ví dụ: ngành “Electrical Engineering” hoặc “Information Technology” cho bằng kỹ sư.
Hệ thống hiện danh sách các chương trình đào tạo tương ứng. Tìm đúng tên bằng cấp của bạn (có thể theo tiếng Anh) và nhấn dấu “+” bên trái dòng kết quả
Hộp thông tin chi tiết hiện ra, trong đó mục “Bewertung” (đánh giá) cho biết độ tương đương: thường là “entspricht” (tương đương) hoặc “bedingt vergleichbar” (tương đương có điều kiện). Nếu bạn thấy “entspricht” hoặc “gleichwertig”, nghĩa là bằng cấp của bạn được công nhận tương đương với bằng Đức. Ngược lại, nếu mục đánh giá không hiện (hoặc là “bedingt vergleichbar”), bạn sẽ cần hồ sơ đánh giá từ ZAB.
Các bước trên sẽ giúp bạn tự xem nhanh nếu bằng cấp của mình được phân loại như thế nào. Lưu ý luôn gõ đầy đủ và chính xác tên trường hoặc bằng (nên sử dụng tên tiếng Anh/Đức) để Anabin trả kết quả đúng
Lưu ý quan trọng khi sử dụng Anabin:
- Tên trường và chuyên ngành: Luôn nhập tên trường hoặc tên ngành bằng tiếng Anh hoặc tiếng Đức chính xác. Nếu tìm kiếm tiếng Việt không ra kết quả, hãy thử dùng tên quốc tế của trường. Phần lớn cơ sở giáo dục tại Việt Nam hệ trên phổ thông đều có tên chính thức bằng tiếng Anh hoặc đa ngôn ngữ.
- Chọn đúng mục tìm kiếm: Đảm bảo bạn đang ở phần Institutionen khi tra cứu trường và phần Hochschulabschlüsse khi tra cứu bằng cấp. Không nhầm lẫn với các mục khác như chương trình học (Vorbildung) để tránh kết quả sai
- Hiểu rõ các trạng thái: Đọc kỹ ý nghĩa ba trạng thái H+: được công nhận, H+/-: chỉ công nhận một số ngành, H-: chưa được công nhận. Tương tự, trong mục bằng cấp, chú ý đến mục “Bewertung” (điểm đánh giá). “Entspricht” nghĩa là tương đương; “Bedingt vergleichbar” nghĩa là tương đương có điều kiện; “Gleichwertig” cũng có nghĩa tương đương trình độ. Nếu thấy “Bedürfniss nach Qualifizierungsmaßnahmen” thì có nghĩa bạn cần học bù thêm.
- Lưu giữ kết quả tra cứu: In hoặc chụp màn hình kết quả trên ANABIN (riêng trang trường và trang bằng). Đại sứ quán và các cơ quan công nhận yêu cầu nộp bản in kết quả tra cứu ANABIN kèm hồ sơ (Lưu ý in riêng biệt trang thông tin trường và trang thông tin bằng cấp). Nếu bằng của bạn đã được ZAB đánh giá trước đó, thì ưu tiên nộp kết quả ZAB thay vì tra cứu ANABIN
- Thủ tục ZAB nếu cần: Nếu bạn không tìm thấy trường hoặc bằng trên ANABIN (Status H- hoặc ANABIN không liệt kê), bạn phải nộp hồ sơ xin công nhận chính thức tại ZAB (Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen). Quy trình này thường bao gồm đánh giá giấy tờ, có khi thi thử chuyên môn, và cấp “certificate of comparability” (tuyên bố tương đương). Tuy mất thời gian hơn, nhưng đây là cách duy nhất để được công nhận trong trường hợp ANABIN không có dữ liệu.
- Cập nhật và chính xác: Thông tin trên ANABIN được cập nhật thường xuyên. Bạn nên tra cứu trước khi chuẩn bị hồ sơ và kiểm tra lại trước khi nộp. Chỉ sử dụng trang ANABIN chính thức (anabin.kmk.org) để tránh thông tin lỗi thời.
Nhìn chung, Anabin là công cụ hỗ trợ tra cứu thông tin; nó giúp bạn biết trước khả năng công nhận bằng của mình, nhưng quyết định cuối cùng vẫn thuộc về cơ quan chuyên môn của Đức. Việc hiểu rõ cách dùng Anabin và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ (kể cả bản dịch tiếng Đức, chữ ký công chứng…) sẽ giúp quá trình xin công nhận bằng diễn ra thuận lợi hơn.
