Thẻ xanh EU (EU Blue Card) tại Đức là gì?
EU Blue Card là gì? EU Blue Card (hay còn gọi là Thẻ xanh EU) là một loại giấy phép cư trú dành cho công dân ngoài EU có trình độ cao, cho phép họ sinh sống và làm việc lâu dài tại các nước EU. Tại Đức, EU Blue Card được cấp cho những lao động có bằng đại học (hoặc tương đương) và hợp đồng lao động đủ điều kiện. Đây là chương trình nhằm thu hút nhân lực chất lượng cao đến làm việc, đóng góp cho nền kinh tế Đức, đồng thời mở ra con đường định cư thuận lợi cho họ.
Lợi ích khi sở hữu EU Blue Card tại Đức
Người cầm EU Blue Card Đức được hưởng nhiều quyền lợi đặc biệt mà các loại visa lao động thông thường không có. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật:
- Định cư lâu dài nhanh hơn: Chủ sở hữu Blue Card có thể xin giấy phép định cư vĩnh viễn (PR) chỉ sau 21–27 tháng làm việc tại Đức, thay vì 5 năm như thông thường. Điều kiện là bạn đóng bảo hiểm lương hưu đầy đủ và có trình độ tiếng Đức tối thiểu (A1 cho 27 tháng, hoặc B1 để rút ngắn còn 21 tháng). Đây là con đường nhanh chóng để trở thành thường trú nhân so với các diện khác.
- Mức lương cao và công việc chất lượng: Blue Card đảm bảo bạn nhận được mức lương cao (trên ngưỡng quy định). Điều này đồng nghĩa với việc bạn có công việc ổn định, thu nhập tốt, đảm bảo cuộc sống tại Đức. Những công việc đạt tiêu chuẩn Blue Card thường là vị trí chuyên môn cao, giúp bạn phát triển sự nghiệp trong môi trường tiên tiến.
- Dễ dàng bảo lãnh gia đình: Thẻ xanh EU giúp việc đoàn tụ gia đình dễ dàng hơn so với visa thường. Vợ/chồng của người giữ Blue Card được đi cùng sang Đức mà không cần chứng minh trình độ tiếng Đức và được cấp quyền làm việc ngay khi đến. Con cái cũng được đi cùng và hưởng giáo dục, phúc lợi tại Đức. Đặc biệt, từ tháng 3/2024, bố mẹ và bố mẹ vợ/chồng của người có Blue Card lần đầu cũng có thể được đoàn tụ tại Đức, chỉ cần đáp ứng điều kiện về bảo hiểm y tế. Đây là điểm mới rất có ý nghĩa cho gia đình người lao động.
- Tự do di chuyển trong EU: Với Blue Card, bạn tự do đi lại ngắn hạn trong khối Schengen không cần visa (du lịch, công tác dưới 90 ngày). Hơn nữa, sau 18 tháng làm việc tại Đức, bạn có thể chuyển sang làm việc tại nước EU khác khá thuận lợi (chỉ cần xin Blue Card của nước đó) mà không phải quay lại nước nhà xin visa từ đầu. Điều này mở ra cơ hội phát triển sự nghiệp trên phạm vi toàn châu Âu cho bạn.
- Ưu tiên và quyền lợi khác: Chủ thẻ Blue Card được pháp luật đảm bảo quyền cư trú nếu đáp ứng đủ điều kiện (cơ quan chức năng không thể từ chối cấp nếu bạn đủ chuẩn). Thủ tục gia hạn Blue Card cũng đơn giản. Ngoài ra, bạn được hưởng mọi phúc lợi xã hội như người lao động Đức (bảo hiểm y tế, hưu trí, thất nghiệp, v.v.). Blue Card thực sự là diện cư trú ưu tiên cho lao động tri thức, tạo điều kiện tốt nhất để bạn an cư lạc nghiệp tại Đức
Điều kiện xin thẻ xanh EU tại Đức (Cập nhật mới nhất):
Để đủ điều kiện xin EU Blue Card Đức, bạn cần thỏa mãn các yêu cầu sau:
Bằng đại học được công nhận (hoặc tương đương)
Bạn phải có bằng tốt nghiệp đại học (cử nhân trở lên) được công nhận tại Đức. Điều này có nghĩa là bằng của bạn phải tương đương với bằng đại học Đức. Bạn có thể kiểm tra trường và bằng cấp của mình trên cơ sở dữ liệu Anabin hoặc thông qua cơ quan chuyên trách (ZAB). Nếu bằng cấp nước ngoài chưa có trong Anabin, bạn cần nộp hồ sơ công nhận bằng (thẩm định bởi ZAB). Lưu ý rằng một số bằng đại học nước ngoài có thể chỉ được công nhận tương đương với bằng cao đẳng hoặc bằng nghề tại Đức – trong trường hợp đó sẽ không đủ điều kiện xin Blue Card. Trình độ học vấn là yếu tố tiên quyết nhằm đảm bảo bạn là lao động tri thức phù hợp với tiêu chí chương trình.
Ngoại lệ đặc biệt: Từ khi Đức áp dụng luật mới theo chỉ thị EU, chuyên gia Công nghệ Thông tin (IT) có thể nộp đơn xin Blue Card mà không cần bằng đại học, nếu có ít nhất 3 năm kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực IT tương đương trình độ cao
Đây là điểm mới rất quan trọng từ năm 2024, giúp các chuyên gia IT tài năng không có bằng đại học chính quy vẫn có cơ hội sang Đức làm việc diện Blue Card (tất nhiên vẫn phải thỏa mãn các điều kiện khác về hợp đồng và lương).
Hợp đồng lao động phù hợp chuyên môn
Bạn cần có hợp đồng lao động hoặc thư mời làm việc tại Đức đúng với ngành nghề chuyên môn của mình. Công việc dự kiến cần phù hợp với trình độ đại học hoặc kỹ năng tương ứng với bằng cấp của bạn. Ví dụ, nếu bạn có bằng kỹ sư, công việc nên thuộc lĩnh vực kỹ thuật; nếu bạn học công nghệ thông tin, công việc nên là chuyên gia IT… Sự tương quan này thường được Sở Ngoại kiều xem xét khi cấp Blue Card.
Thời hạn hợp đồng cũng cần lưu ý: Hợp đồng lao động phải có thời hạn tối thiểu 6 tháng. Thực tế hầu hết Blue Card được cấp cho hợp đồng dài hạn. Nếu hợp đồng ngắn hơn 4 năm, thẻ Blue Card sẽ được cấp theo thời hạn hợp đồng cộng thêm 3 tháng (ví dụ hợp đồng 2 năm thì thẻ cấp 27 tháng). Bạn có thể gia hạn hoặc đổi Blue Card sau này nếu tiếp tục làm việc hoặc chuyển việc đủ điều kiện.
Mức lương tối thiểu trong năm :
Đây là điều kiện quan trọng nhất về tài chính. Bạn phải có mức lương tối thiểu theo quy định Blue Card, nhằm đảm bảo thu nhập của bạn ở mức chuyên gia cao cấp trong thị trường lao động Đức. Mức lương này được điều chỉnh hàng năm. Cụ thể, năm 2025 Đức quy định:
- Mức lương tối thiểu chung: Ít nhất 48.300 € gross/năm (trước thuế) cho các ngành thông thường. Đây là ngưỡng 50% mức trần an sinh xã hội Đức. So với năm 2024 (45.300 €), ngưỡng này đã tăng khoảng 6,6%
- Mức lương cho nhóm ngành thiếu hụt và đối tượng đặc biệt: Ít nhất 43.759,80 € gross/năm cho các trường hợp sau: ngành nghề thuộc danh sách thiếu nhân lực, người tốt nghiệp đại học chưa quá 3 năm, và chuyên gia CNTT. Ngưỡng này tương đương 45,3% mức trần (tăng 6,5% so với mức 41.041,80 € năm 2024). Danh sách ngành thiếu hụt do chính phủ Đức ban hành bao gồm các lĩnh vực như STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học), CNTT, y tế, xây dựng, giáo dục…, tức là những ngành đang rất cần nhân lực. Nếu công việc của bạn thuộc các lĩnh vực này hoặc bạn là sinh viên mới ra trường, bạn được hưởng mức lương yêu cầu thấp hơn so với ngưỡng chung.
Lưu ý: Mức lương nói trên là tổng thu nhập hàng năm trước thuế ghi trong hợp đồng lao động (chưa tính thưởng). Khi nộp hồ sơ, bạn cần nộp hợp đồng thể hiện mức lương đạt hoặc vượt ngưỡng tương ứng. Nếu mức lương chỉ sát ngưỡng, nên kiểm tra kỹ (ví dụ 48.000 € sẽ không đủ, cần >= 48.300 €). Trường hợp áp dụng ngưỡng thấp (43.759,80 €), Cơ quan Lao động Liên bang (Bundesagentur für Arbeit) sẽ tham gia phê duyệt để xác nhận công việc của bạn thuộc diện thiếu nhân lực hoặc bạn thuộc diện mới tốt nghiệp đủ điều kiện.
Các điều kiện bổ sung khác
Bên cạnh bằng cấp, công việc và lương, bạn còn phải đáp ứng một số yêu cầu chung khi xin visa và thẻ cư trú tại Đức:
- Hồ sơ nhân thân sạch: Bạn không thuộc diện bị cấm nhập cảnh vào Đức hoặc EU, không có tiền án tiền sự nghiêm trọng. Hồ sơ lý lịch tư pháp có thể được yêu cầu trong một số trường hợp để đảm bảo bạn không gây nguy hại đến an ninh công cộng.
- Bảo hiểm y tế đầy đủ: Bạn bắt buộc phải có bảo hiểm y tế hợp lệ khi sang Đức. Thông thường, nếu bạn làm việc chính thức thì sẽ tham gia bảo hiểm y tế công của Đức (do công ty đóng cùng bạn). Tuy nhiên, khi nộp visa tại Việt Nam, bạn có thể cần mua bảo hiểm du lịch hoặc bảo hiểm tư nhân tạm thời cho thời gian từ khi nhập cảnh cho đến lúc bắt đầu hợp đồng lao động (khi bảo hiểm công cộng có hiệu lực)
- Nơi ở tại Đức: Khi xin cấp Blue Card tại Đức, bạn phải khai báo địa chỉ cư trú. Điều này có nghĩa là bạn cần có nơi ở hợp pháp tại Đức (ví dụ nhà thuê) khi nộp hồ sơ tại Sở ngoại kiều. Yêu cầu về diện tích nhà ở không quá khắt khe đối với diện Blue Card (được miễn yêu cầu chứng minh đủ chỗ ở rộng rãi), nhưng bạn vẫn cần có địa chỉ cụ thể để đăng ký tạm trú.
- Trình độ ngoại ngữ: Thực tế không bắt buộc chứng chỉ tiếng Đức để xin Blue Card. Tuy nhiên, nếu bạn biết tiếng Đức hoặc tiếng Anh, đó là lợi thế khi tìm việc. Một số công ty có thể yêu cầu trình độ ngoại ngữ nhất định tùy vị trí. Về lâu dài, học tiếng Đức đến trình độ B1 cũng giúp bạn rút ngắn thời gian xin thường trú xuống 21 tháng.
Nhìn chung, nếu bạn có bằng cấp phù hợp, một công việc lương cao tại Đức và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, thì việc đáp ứng điều kiện Blue Card không quá khó. Đức cũng không áp dụng kiểm tra thị trường lao động (không yêu cầu chứng minh không tìm được người EU thay thế) cho diện lao động trình độ cao, nên bạn không phải lo về việc cạnh tranh với lao động bản địa – chỉ cần bản thân đáp ứng đủ tiêu chuẩn là được.
Quy trình nộp hồ sơ xin EU Blue Card:
Quy trình xin EU Blue Card Đức gồm hai giai đoạn chính: xin visa nhập cảnh từ Việt Nam (nếu bạn đang ở Việt Nam) và xin giấy phép cư trú Blue Card tại Đức. Dưới đây là các bước cụ thể:
Từ Việt Nam: Xin visa lao động diện Blue Card
- Tìm công việc và ký hợp đồng lao động: Trước tiên, bạn cần có một hợp đồng lao động hoặc thư mời làm việc từ một công ty tại Đức với vị trí và mức lương đáp ứng điều kiện Blue Card. Đây là bước khó khăn nhất – bạn có thể tìm kiếm cơ hội việc làm qua các trang web tuyển dụng quốc tế, LinkedIn, hoặc chương trình tuyển dụng của chính phủ Đức (như Make it in Germany).
- Chuẩn bị hồ sơ xin visa: Khi đã có hợp đồng, bạn tiến hành chuẩn bị bộ hồ sơ xin visa quốc gia (D) diện lao động tay nghề cao tại Đại sứ quán/Lãnh sự quán Đức ở Việt Nam. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ quan trọng. Bạn nên liên hệ hoặc truy cập trang web của Đại sứ quán Đức tại Hà Nội hoặc Lãnh sự quán Đức tại TP.HCM để tải checklist hồ sơ mới nhất và điền đơn xin visa trực tuyến (VIDEX).
- Nộp hồ sơ tại cơ quan đại diện Đức: Đến lịch hẹn, bạn mang toàn bộ hồ sơ đã chuẩn bị đến phòng lãnh sự để nộp. Viên chức lãnh sự sẽ kiểm tra hồ sơ, có thể phỏng vấn ngắn gọn về công việc, kế hoạch của bạn. Nếu hồ sơ đầy đủ, Đại sứ quán/Lãnh sự quán sẽ phối hợp với Sở ngoại kiều tại Đức để xét duyệt. Trường hợp thiếu giấy tờ hoặc cần bổ sung, bạn sẽ được yêu cầu nộp thêm.
- Chờ xét duyệt visa: Thời gian xét duyệt visa lao động Blue Card thường từ 6–12 tuần (có thể tới 3 tháng) tùy từng trường hợp. Trong thời gian này, hồ sơ của bạn được kiểm tra bởi Sở ngoại kiều nơi công ty bạn đặt trụ sở và có thể bởi Cơ quan Lao động Liên bang (nhất là nếu lương của bạn chỉ đạt ngưỡng thấp cần phê duyệt). Nếu hồ sơ thuận lợi, Đại sứ quán sẽ cấp cho bạn visa D nhập cảnh mục đích “lao động trình độ cao/EU Blue Card”. Visa này thường có hiệu lực 3-6 tháng để bạn sang Đức.
- Nhập cảnh Đức: Sau khi nhận visa, bạn có thể bay sang Đức và bắt đầu làm việc. Lưu ý, trong vòng 2 tuần từ khi đến, bạn phải đăng ký địa chỉ cư trú tại Đức (Anmeldung) ở tòa thị chính địa phương.
Tại Đức: Xin cấp thẻ Blue Card (giấy phép cư trú)
Sau khi nhập cảnh bằng visa D, bước tiếp theo là chuyển đổi sang thẻ cư trú Blue Card tại Đức:
- Đặt lịch hẹn với Sở ngoại kiều (Ausländerbehörde): Ngay khi sang Đức, bạn nên đặt lịch với Sở ngoại kiều phụ trách khu vực bạn ở. Nơi này chịu trách nhiệm cấp thẻ cư trú Blue Card cho bạn. Nếu bạn ở các thành phố lớn, có thể đặt lịch online; nếu ở thị trấn nhỏ, bạn đến trực tiếp trong giờ tiếp dân. Lưu ý phải mang theo biên nhận đăng ký nhà ở (Anmeldung) khi đi nộp hồ sơ.
- Nộp hồ sơ xin cấp Blue Card: Tại buổi hẹn, bạn nộp đơn xin cấp thẻ cư trú Blue Card (theo mẫu) kèm hồ sơ giấy tờ gốc. Sở ngoại kiều sẽ lấy dấu vân tay, chụp ảnh sinh trắc học nếu cần. Thời gian xử lý tại Đức thường nhanh hơn – khoảng vài tuần đến dưới 90 ngày theo luật định.
- Nhận kết quả: Nếu mọi thứ suôn sẻ, bạn sẽ được cấp một thẻ nhựa Blue Card (có gắn chip) thời hạn 4 năm (hoặc ngắn hơn tùy hợp đồng như đã nói). Trong thời gian chờ thẻ, bạn thường được cấp giấy xác nhận tạm thời (Fiktionsbescheinigung) để chứng minh tình trạng hợp pháp. Khi có thẻ, bạn chính thức trở thành cư dân tại Đức theo diện Thẻ Xanh EU.
EU Blue Card tại Đức là cánh cửa rộng mở đưa bạn đến với cơ hội nghề nghiệp và cuộc sống ổn định ở trái tim châu Âu. Với những lợi thế về định cư nhanh, quyền lợi gia đình và mức sống cao mà chương trình mang lại, đây thực sự là lựa chọn lý tưởng cho người Việt có trình độ và hoài bão quốc tế.
Hiện tại người Việt Nam có thể xin Visa 18B để sang Đức làm việc, từ đó làm bước đệm quan trọng để tiến đến định cư hay sở hữu thẻ xanh EU. Bạn có thể tham khảo diện 18B cực kỳ tiềm năng tại link này
