Canada siết lại chính sách nhập cư – Thông báo giữa tháng 09/2024
Trong bối cảnh nền kinh tế thay đổi và thị trường lao động biến động, Chính phủ Canada đã quyết định điều chỉnh các chính sách nhập cư, đặc biệt là các chương trình cư trú tạm thời. Những thay đổi này nhằm mục đích cân bằng giữa nhu cầu lao động và khả năng hỗ trợ của đất nước, đồng thời bảo vệ tính minh bạch, công bằng & toàn vẹn của hệ thống nhập cư Canada.
Tổng quan về tình hình nhập cư tại Canada từ năm 2024
Canada từ lâu đã nổi tiếng là quốc gia thân thiện với người nhập cư, chào đón những người mới đến từ khắp nơi trên thế giới để hỗ trợ nền kinh tế và làm phong phú thêm đất nước. Tuy nhiên, gần đây Canada đã phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc quản lý dòng người nhập cư, đặc biệt là số lượng tạm trú nhân ngày càng tăng.
Lịch sử chính sách nhập cư của Canada
Chính sách nhập cư của Canada có lịch sử lâu dài và phức tạp. Từ những ngày đầu thành lập, đất nước này đã dựa vào người nhập cư để xây dựng và phát triển. Qua nhiều thập kỷ, Canada đã điều chỉnh chính sách nhập cư để đáp ứng nhu cầu kinh tế và xã hội đang thay đổi.
Trong những năm 1960, Canada đã áp dụng hệ thống tính điểm cho người nhập cư, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách nhập cư. Hệ thống này đánh giá ứng viên dựa trên các yếu tố như trình độ học vấn, kỹ năng ngôn ngữ và kinh nghiệm làm việc, thay vì dựa vào quốc tịch hoặc chủng tộc như trước đây.
Tác động của đại dịch COVID-19 đến chính sách nhập cư
Đại dịch COVID-19 đã gây ra những thay đổi đáng kể trong chính sách nhập cư của Canada. Trong giai đoạn đầu của đại dịch, Canada đã tạm thời đóng cửa biên giới và hạn chế nhập cảnh. Tuy nhiên, khi nền kinh tế bắt đầu phục hồi, chính phủ đã nhanh chóng điều chỉnh chính sách để đáp ứng nhu cầu lao động cấp thiết.
Chính phủ liên bang đã thực hiện các biện pháp để đáp ứng nhu cầu cấp bách của doanh nghiệp và hỗ trợ phục hồi kinh tế. Điều này bao gồm việc tăng cường các chương trình nhập cư tạm thời, như Chương trình Lao động Nước ngoài Tạm thời và Chương trình Du học Quốc tế.
Thách thức hiện tại trong quản lý nhập cư
Mặc dù những biện pháp này đã giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động ngắn hạn, chúng cũng đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể số lượng cư dân tạm trú tại Canada. Đến năm 2023, tỷ lệ cư dân tạm trú đã tăng lên 6,5% tổng dân số Canada, gây áp lực lên các dịch vụ công và cơ sở hạ tầng của đất nước.
Ngoài ra, việc gia tăng số lượng du học sinh và lao động tạm thời cũng đã dẫn đến một số vấn đề, bao gồm tình trạng lạm dụng chương trình, điều kiện sống và làm việc không đạt tiêu chuẩn cho một số người nhập cư, và sự mất cân đối giữa cung và cầu lao động trong một số ngành nghề.
Trước những thách thức này, chính phủ Canada nhận ra sự cần thiết phải điều chỉnh chính sách nhập cư để đảm bảo tính bền vững và minh bạch của những chương trình định cư cấp độ quốc gia
Các biện pháp mới trong chính sách nhập cư của Canada:
Để giải quyết những thách thức này, Bộ trưởng Nhập cư, Tị nạn và Quốc tịch Canada, ông Marc Miller, đã công bố một loạt các biện pháp mới nhằm quản lý số lượng cư dân tạm thời, duy trì tính toàn vẹn của hệ thống nhập cư và bảo vệ những người dễ bị tổn thương.
Giảm số lượng giấy phép du học
Một trong những biện pháp quan trọng nhất là việc giảm số lượng giấy phép du học được cấp. Cụ thể, Canada sẽ giảm 10% số lượng giấy phép du học được cấp vào năm 2025 so với mục tiêu năm 2024 là 485.000 giấy phép mới. Điều này có nghĩa là số lượng giấy phép du học được cấp vào năm 2025 sẽ giảm xuống còn khoảng 437.000.
Biện pháp này nhằm đảm bảo rằng số lượng du học sinh đến Canada phù hợp với khả năng hỗ trợ của hệ thống giáo dục và cơ sở hạ tầng của đất nước. Nó cũng giúp giảm áp lực lên thị trường nhà ở và các dịch vụ công khác, vốn đã thiếu hụt do sự gia tăng nhanh chóng của số lượng du học sinh tạm thời
Cập nhật Chương trình Giấy phép Làm việc Sau tốt nghiệp
Chính phủ Canada cũng sẽ cập nhật Chương trình Giấy phép Làm việc Sau tốt nghiệp (Post-Graduation Work Permit Program) vào mùa thu 2024 để phù hợp hơn với mục tiêu nhập cư và nhu cầu thị trường lao động. Những thay đổi này bao gồm:
- Yêu cầu trình độ ngôn ngữ tối thiểu: Tất cả các ứng viên sẽ phải chứng minh trình độ tiếng Pháp hoặc tiếng Anh tối thiểu. Cụ thể, sinh viên tốt nghiệp đại học sẽ cần đạt Chuẩn Ngôn ngữ Canada (CLB) cấp độ 7, trong khi sinh viên tốt nghiệp cao đẳng sẽ cần đạt CLB cấp độ 5.
- Ưu tiên cho các ngành nghề thiếu hụt lao động: Sinh viên tốt nghiệp từ các chương trình tại các trường cao đẳng công lập sẽ vẫn đủ điều kiện nhận giấy phép làm việc sau tốt nghiệp lên đến ba năm nếu họ tốt nghiệp từ một lĩnh vực học tập liên quan đến các ngành nghề đang thiếu hụt lao động trong dài hạn.
Những thay đổi này nhằm mục đích tăng khả năng PR (Thường Trú Nhân) của đúng đối tượng du học sinh sau tốt nghiệp và giúp họ thích nghi tốt hơn với điều kiện kinh tế đang thay đổi của Canada.
Hạn chế cấp giấy phép làm việc cho vợ/chồng
Canada cũng sẽ hạn chế cấp giấy phép làm việc cho vợ/chồng của sinh viên và lao động nước ngoài bằng cách tăng điều kiện hợp lệ cụ thể
- Đối với vợ/chồng của sinh viên thạc sĩ: Chỉ những người có chương trình học kéo dài ít nhất 16 tháng mới đủ điều kiện nhận giấy phép làm việc.
- Đối với vợ/chồng của lao động nước ngoài: Chỉ những người có vợ/chồng làm việc trong các vị trí quản lý, chuyên môn hoặc trong các ngành có thiếu hụt lao động mới đủ điều kiện nhận giấy phép làm việc.
Những thay đổi này nhằm đảm bảo rằng việc cấp giấy phép làm việc cho vợ/chồng phù hợp với nhu cầu thị trường lao động của Canada và không gây áp lực quá mức lên hệ thống nhập cư
Những thay đổi về chương trình nhập cư diện tị nạn:
Bên cạnh việc quản lý số lượng cư dân tạm trú, Canada cũng đang thực hiện các biện pháp để tăng cường tính toàn vẹn của hệ thống tị nạn trong nước. Điều này đặc biệt quan trọng khi số lượng người tị nạn trên toàn cầu tiếp tục tăng, góp phần vào sự gia tăng số lượng người nhập tư tạm thời tại Canada
Áp dụng yêu cầu visa một phần đối với công dân Mexico
Một trong những biện pháp đáng chú ý là việc áp dụng yêu cầu visa một phần đối với công dân Mexico. Biện pháp này được đưa ra nhằm giải quyết tình trạng gia tăng đột biến số lượng đơn xin tị nạn từ công dân Mexico trong những năm gần đây.
Yêu cầu thị thực một phần này sẽ giúp Canada kiểm soát tốt hơn dòng người nhập cảnh từ Mexico, đồng thời vẫn duy trì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia. Điều này cũng giúp giảm áp lực lên hệ thống xét duyệt tị nạn của Canada, vốn đã quá tải trong thời gian qua.
Cải thiện quy trình xử lý đơn xin tị nạn
Canada cũng đang thực hiện các biện pháp để cải thiện quy trình xử lý đơn xin tị nạn, đồng thời vẫn duy trì tính công bằng và minh bạch của hệ thống nhập cư diện tị nạn. Những cải tiến này bao gồm:
- Tăng cường nguồn lực cho Ủy ban Nhập cư và Tị nạn Canada (IRB) để xử lý nhanh chóng hơn các đơn xin tị nạn.
- Cải thiện quy trình sàng lọc ban đầu để xác định nhanh chóng những trường hợp có khả năng được chấp nhận cao nhất.
- Tăng cường hợp tác với các quốc gia đối tác để giải quyết nguyên nhân gốc rễ của tình trạng di cư cưỡng bức.
Những cải tiến này nhằm mục đích giảm thời gian chờ đợi cho người xin tị nạn, đồng thời đảm bảo rằng những người thực sự cần sự bảo vệ sẽ nhận được nó một cách kịp thời.
Rà soát quy trình ra quyết định về visa
Chính phủ Canada cũng đang rà soát quy trình ra quyết định về thị thực để đảm bảo rằng các nhân viên có đủ công cụ để phát hiện gian lận và giảm số lượng khách du lịch không chính đáng. Điều này bao gồm:
- Tăng cường đào tạo cho nhân viên xét duyệt thị thực về các kỹ thuật phát hiện gian lận mới nhất.
- Cải thiện hệ thống chia sẻ thông tin giữa các cơ quan chức năng để xác định nhanh chóng các mối đe dọa tiềm ẩn.
- Áp dụng công nghệ mới, bao gồm trí tuệ nhân tạo, để hỗ trợ quá trình sàng lọc và ra quyết định.
Những nỗ lực này nhằm mục đích tăng cường tính toàn vẹn của hệ thống thị thực Canada, đồng thời vẫn duy trì cam kết của đất nước đối với việc chào đón du khách và người nhập cư chính đáng.
Tóm tắt thông tin về sự thay đổi chính sách nhập cư trong tháng 09/2024:
- Đề xuất giảm số lượng cư dân tạm trú từ 6,5% (trên tổng dân số Canada) xuống còn 5% sẽ được phản ánh trong Kế hoạch nhập cư 2025–2027, dự kiến được công bố vào ngày 1 tháng 11 năm 2024.
- Sinh viên tốt nghiệp các chương trình tại các trường cao đẳng công lập sẽ vẫn đủ điều kiện xin Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (PGWP) có thời hạn lên đến ba năm nếu họ tốt nghiệp từ một ngành nghề đang thiếu hụt nhân lực lâu dài.
- Là một phần của những thay đổi đối với Chương trình Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (PGWP), tất cả các ứng viên sẽ được yêu cầu chứng minh trình độ ngôn ngữ tối thiểu bằng tiếng Pháp hoặc tiếng Anh. Điều này sẽ tăng khả năng lấy thường trú nhân dành cho du học sinh thực sự có năng lực và thích nghi với các điều kiện kinh tế thay đổi tại Canada. Điểm chuẩn ngôn ngữ Canada (CLB) cấp độ 7 đối với sinh viên tốt nghiệp đại học và CLB 5 đối với sinh viên tốt nghiệp cao đẳng sẽ được yêu cầu đối với bất kỳ ai nộp đơn xin giấy phép làm việc sau khi tốt nghiệp từ ngày 1 tháng 11 năm 2024.
- Giới hạn cấp giấy phép du học 2025–2026 sẽ áp dụng cho du học sinh diện thạc sĩ và tiến sĩ, những người này sẽ phải nộp thư xác nhận của tỉnh hoặc vùng lãnh thổ. Bộ Di Trú Canada sẽ dành khoảng 12% số suất phân bổ cho những du học sinh này để ghi nhận những lợi ích mà họ mang lại cho thị trường lao động Canada.
- Vào ngày 1 tháng 1 năm 2024, yêu cầu về chi phí sinh hoạt đối với du học sinh đã tăng lên để giúp ngăn ngừa tình trạng sinh viên không lường trước được về chi phí sinh hoạt và giảm rủi ro bị bóc lột.
- Ngân sách năm 2024 đề xuất 743,5 triệu đô la trong 5 năm, bắt đầu từ năm 2024–2025, và 159,5 triệu đô la đang được triển khai để hỗ trợ tính ổn định và toàn vẹn của hệ thống nhập cư diện tị nạn của Canada.
- Thông tin chi tiết về các biện pháp được công bố sẽ sớm có trên trang web của Bộ Di Trú Canada
Kết luận:
Sự thay đổi trong chính sách nhập cư của Canada trong tháng 09/2024 mang đến cả thách thức và cơ hội cho lao động quốc tế và người bản địa. Qua mỗi bước điều chỉnh, chính phủ Canada đang thể hiện quyết tâm trong việc tối ưu hóa hệ thống nhập cư nhằm nhấn mạnh những giá trị cốt lõi như sự công bằng, minh bạch và đa dạng.
